Vesso(-agradivo)
Vicia laeta
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Vesce plaisante, Vesce de Barbazita.
Descripcioun :Aquelo vesso s'espandis souto li blachiero e li castagnaredo di Mauro. La veirès en liò autro-part en Prouvènço (Isto en Corso e en Itàli). Se recounèis à si flour de 18 à 22 mm di dos coulour, jauno e vióuleto e à si fueio de 3 à 7 paréu de fueioun que porton uno vediho. Li jóuini dóusso soun glandoulouso. Es uno planto proun raro, proutegido en listo roujo, categourìo VU (vulnerablo).
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 18 à 22 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 400 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Blachiero
- Castagnaredo
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterrano-Nord-Èst
Ref. sc. : Vicia laeta Ces., 1838
(= Vicia barbazitae Ten. & Guss., 1839 )
Tueis
Taxus baccata
Taxaceae
Àutri noum : Liéu, Ife, Aubre-de-vido, Ourmin, Bos-de-la-santo-Baumo.
Noms en français : If, If commun.
Descripcioun :Lou tueis, aubre que se rescontre dins li relarg umide de colo, èi pas di mai coumun. Defèt es esta derraba pèr li païsan que si fueio soun proun empouisounanto pèr li bèsti. Se recounèis à la coulour roujo de soun pège e à si fueio en aguio, bèn verdo dessubre e mai claro dessouto. Li pèd mascle e femello soun diferènt. Li femello porton, au mes d'avoust li "fru" roujo (arile) .
Usanço :La planto es empouisounanto dins tóuti si partido aleva l'arile roujo qu'èi poussible de manja pèr eisèmple en counfituro. Avisas-vous de pas garda la grano negro (fotò) ! D'ùni produ chimi dóu tueis soun estudia que poudrien èstre bon pèr lucha contro lou cancèr (taxol).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Taxus
Famiho : Taxaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Ribiero
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Taxus baccata L., 1753